SEÇME ÖZGÜRLÜĞÜ

TALİH VE ÇOCUK

"Çok derin bir kuyunun ağzında bir çocuk upuzun yatmış, uyumuş. Okul çocuğuna her yer yatak yastık. Biz olsak gözümüz kararır, kuyunun dibini boylardık. Bereket talih geçecek olmuş oradan. Yavrucuğum demiş, ölümden kurtardım seni. Bir dahaki sefere daha akıllıca davran. Düşseydin bana yüklenirdi bu kaza, bütün suç sendeyken. Sorarım sana, doğru söyle. Ben mi estirdim de aklına, yan gelip yattın bu kadar tedbirsizce? Bunları söyleyip gitmiş talih. Bence doğru bu söyledikleri. Başımıza ne gelse dünyada, hep talihtir sorumlusu. Onun parmağı vardır her belâda. Ona bağlıdır her işimizin ucu. Sen sersemlik et, hesabında yanıl, sonra talihe yükleyip suçu, işin içinden sıyrıl." La Fontaine

"Kişinin sahip olduğu en büyük güç, seçme gücüdür." J. Martin Kohe

Çoğu insan hayattaki yerinin çoğunlukla koşullar ya da şans tarafından belirlendiğine inanır. Bu yanlış bir inançtır. Nasıl bir hayatı olacağını insan kendisi belirler. Nasıl mı?.. Seçimler yaparak...

Seçimlerimiz neyse, biz oyuz. Biz, yaptığımız seçimlerin sonucuyuz. Bizi bu güne seçimlerimiz getirdi. Nasıl bir yaşamımız olduğu seçimlerimizin sonucudur. Her seçim bir karardır. Verdiğimiz kararlarla kaderimizi yazar, hayatımızı biçimlendiririz.

Seçmek bir özgürlüktür. Seçme özgürlüğümüzü hiç kimse elimizden alamaz. Bu, kişinin kendisine özgü bir güçtür. Kişi yaptığı seçimlerin sonucunu yaşar. Kim olduğumuzu, hangi şarlarda yaşayacağımızı, şans ya da koşullar değil, seçimler yaparak kendimiz belirleriz. Kendi yolumuzu kendimiz seçeriz ve seçtiğimiz yolda yürürüz. Olayları kontrol edemeyiz, ama onlara nasıl tepki vereceğimizi kendimiz seçeriz.

Seçimlerimizi, aklımızı kullanarak, bilinçli bir şekilde yaparsak, yaşamımız istediğimiz gibi olur. Ve bunun tam tersi de doğrudur.

Daha iyi bir hayat için başlangıç noktası seçeneklerimiz olduğunu keşfetmektir. Şansa göre değil, tercihlerimize göre yaşarız. En önemlisi neyin olduğu değildir. Onlarla nasıl başa çıktığımızdır. En önemlisi, neyi düşünmeyi ve yapmayı tercih ettiğimizdir. 

Hayat bir dizi seçimden ibarettir. Sabah uyandığımız andan, gece yattığımız ana kadar, sürekli seçimler yaparız. Herkes kendini geliştirmede dev adımlar atmaya, büyük başarılar kazanmaya muktedirdir. Bütün bunların başlangıç noktası, seçeneklerimizin farkında olup doğru seçimler yapmaktır. 

Seçim yapmak, aynı zamanda vazgeçmektir. Üç seçenekten birini tercih etmişsen, diğer ikisinden vazgeçtin demektir. Seçimini öyle yap ki, seçtiğin - her ne ise - vazgeçtiklerinden daha değerli olsun. 

Seçimini yaptıktan sonra artık filmi geri saramazsın. Zaman geri yürümüyor. Seçtin ve bitti. Geri dönüş yok. Vakit varken (tomurcukları topla (Carpe Diem) demeyeceğim) ve seçim yapma zamanı yaklaşırken, çok geç kalmadan ve de aceleye getirmeden, seçeneklerini dikkatlice tahlil et; kararını ondan sonra ver. Ooo piti piti yöntemiyle seçim yaparsan, hoş olmayan sürprizlerle karşılaşacağın kesindir.
 

SEÇİM SORUMLULUĞU DA BERABERİNDE GETİRİR

"Okula gitmek zorunda değilsin. Savaşa gitmek zorunda değilsin. İşe gitmek zorunda değilsin. Evlenmek zorunda değilsin. Çocuk yapmak zorunda değilsin. Başkalarının beklentilerine göre davranmak zorunda değilsin. Hiçbir şey yapmak zorunda değilsin... Sadece yaptığın ve yapmadığın her şeyin sonuçlarına razı ol. İşte o zaman hayat, görevler yığınından olanaklar yığınına dönüşür. İşte o zaman mucizeler olur." Dan Millman

İnsanların yaptığı en büyük hatalardan biri de hayatı bir “gereklilikler dizisi” olarak görmektir. İşe veya okula gitmeleri gereklidir. Organize olmaları gereklidir. Dersi dikkatli dinlemeleri gereklidir. Sevgiliye telefon etmeleri gereklidir... Ve daha milyonlarca şey yapmaları gereklidir... İşin doğrusu, hiçbir şey yapmamızın gerekmediğidir. Bazı şeyler önemli olabilir ve belki de yapılmaları gerekir, ama hiç kimse bunları yapmak zorunda değildir.

Hayatı zorunluluklar ya da gereklikler dizisi olarak kabul eden bakış açısının, istediğiniz yere gitme konusunda size yardımcı olmayacağını, hatta engel olacağını anlatmaya çalışıyorum. Bunun yerine, hayatın seçimlerden ibaret olduğunu, seçimlerinizin sonucunu yaşadığınızı kabul eder, bu bakış açısını benimserseniz, seçimlerinizin sorumluluğunu üstlenmiş olursunuz. Seçme özgürlüğünün farkına varmak basit ama önemli bir keşiftir. Çünkü her şeyi seçerek yaptığımızı anladıktan sonra, kendi hayatımız için daha çok sorumluluk üstlenmeye başlar, bu bilinçle seçimlerimizi daha akıllıca yapar ve sonuçta hayatımızı istediğimiz tarafa yönlendirebiliriz.

PLANLARINIZI İYİ YAPIN

Kanada'nın kuzey bölgelerinde yalnız iki mevsim yaşanır: Kış ve yaz ... Özellikle bir bölgenin yollarındaki buzlar erimeye başlayınca, yollar çamurlu duruma gelir. Bu yollardan geçen araçların bıraktığı derin izler, soğuklar geri geldiğinde buz tutar. Bu ilkel bölgeye kışın girecek olanlar için yol ayrımında şöyle bir uyarı levhası bulunur: Sürücü! Aracını hangi izi izleyerek süreceğini lütfen iyi seç. Çünkü bundan sonraki 20 mil boyunca onun içinde olacaksın.

"Bir yola girmeyi seçmiş olan kişi, onun getireceklerini de seçmiş olur." Zig Ziglar

Hayat baştan sona seçimdir. Sürekli olarak seçimler yaparız. Bu seçimlerden çoğu hayat kalitemizi doğrudan ve önemli ölçüde etkilemez. Ama bazı seçimlerimiz hayat kalitemizi büyük oranda belirler. Bu tür seçimlerimize “önemli seçimler” diyelim. Önemli seçimlerimiz şunlardır: 

Hayata hangi gözlükten bakacağımız (tavrımız = bakış açımız)
Bu tavır ya olumludur, ya da olumsuz... İkisinin ortası (nötr) yoktur. Ve bu tavır nasıl bir hayatınız olacağının esas belirleyicilerinden biridir.  

Yaşadığımız hemen her olay ya da durum, büyük oranda sizin bakış açınızın bir sonucudur. Motivasyon konuşmacısı ve yazar Zig Ziglar bu durumu aşağıdaki vieoda çok etkili bir şekilde anlatmış.

Başkalarına nasıl davranacağımız 
Onları ezebilir veya yüceltebiliriz. Benmerkezci, düşüncesiz biri olabileceğimiz gibi, saygılı ve yardımsever olmayı da seçebiliriz. 

Sorunları nasıl ele alacağımız 
Sorunları görmezden gelmeyi, yok saymayı ya da çözmek için çaba sarf etmeyi seçebiliriz.

Ne kadar öğreneceğimiz 
Öğrenmeyi tatsız bir görev olarak görmeyi, ya da kendimizi geliştirmenin aracı olarak kullanmayı seçebiliriz. 

Hayatta neler başaracağımız 
Kendimizi akıntıya bırakıp, ne olacağımızı koşulların veya başkaların belirlemesine izin vermeyi, ya da hedefler belirleyip onlara ulaşmayı seçebiliriz. 

Amacımız 
Amaçsızca ortalarda dolanabilir, ya da sadece bizi mutlu edecek amaçlar peşinde koşabiliriz. Daha iyisi; hem kendimiz, hem de çevremiz ve toplum için faydalı olacak amaçlar seçip, onları gerçekleştirmeye çalışabiliriz. 

Kendisinden çok şey öğrendiğim öğretmenim Ahmet Şerif İZGÖREN, hayat amacı belirlemenin önemini aşağıdaki videoda bakın nasıl anlatmış...

 

Zamanımızı neye harcayacağımız 
Zamanımızı günlük, geçici zevklerimizi tatmin etmeye yönelik işlere, ya da belirlediğimiz anlamlı hedeflere ulaşmaya yönelik işlere harcayabiliriz. 

Paramızı neye harcayacağımız 
Paramızı günlük ve geçici zevklerimizi tatmin etmek için de, kendimizi geliştirmek, hedeflerimize ulaşmak için de harcayabiliriz. Paramızı neye harcamayı seçtiğimiz, uzun vadede başarılı mı, yoksa başarısız mı olacağımızı önemli ölçüde etkiler. 

Eşimiz
Öğrencileri Sokrates'e “evlenelim mi, evlenmeyelim mi” diye sormuşlar. “Mutlaka evlenin, eşiniz iyi biri olursa mutlu, kötü olursa benim gibi filozof olursunuz” diye cevaplamış Sokrates. 

Evlenmeye karar vermişsek, eşimizi seçeceğiz. Bu seçim, hayatımızın geri kalanını yönlendireceği, nasıl olacağını belirleyeceği için çok önemlidir. 

İşimiz 
Ya yapımıza ve yeteneklerimize uygun bir meslek seçer ve başarılı oluruz, ya da bize hiç uygun olmayan bir meslek seçip başarısız oluruz. Mesleğimiz gereği yaptığımız işleri hangi kalitede yapacağımızı seçeriz. Ya çok iyi, ya vasat düzeyde, ya da kötü yapmayı seçeriz.

Eğer sevdiğimiz işi yapıyorsak, aslında çalışıyor bile sayılmayız. Sevmediğimiz bir işte çalışıyorsak, her iş günü bize çok zor gelir. Ancak, sevmiyor bile olsak, yine de işimizi çok iyi yapmayı seçebiliriz.

SONUÇ
Seçimlerimiz (kararlarımız) hayatımızın nasıl olacağını belirler. Seçimleri yapan kişi olarak nasıl bir hayatımız olacağının kendimiz belirleriz. Seçimlerimizi yapar ve sonuçlarını yaşarız. Önemli seçimlerinizi dikkatli yapın.